Hedd Wyn – Un o Feirdd Rhyfel Cymru One of the War Poets of Wales
Ganwyd Ellis Humphrey Evans ar y 13fed o Ionawr 1887 ym Mhen Lan yng nghanol Trawsfynydd, Sir Feirionydd. Roedd yr hynaf o unarddeg o blant a anwyd i Evan ac Mary Evans. Yn 1887 symydodd y teulu i Yr Ysgwrn, fferm rhyw ddau fillitir tu allan i Traws. Cafodd Ellis adysg drwy’r ysgol ac yr ysgol Sul ond bu rhaid iddo adel yr ysgol pan yr oedd yn pedwar ar ddeg i ddechrau gweithio fel bugail ar y fferm. O oed ifanc roedd yn amlwg fod gab Elllis dalent am farddoniaeth. Roedd eisoes wedi cyfansoddi ei gerddi cyntaf erbyn un ar ddeg oed. Cymerodd ran mewn eisteddfodau o pedwar ar bymtheg oed ac enillodd ei gadair gyntaf yn Penbedw ym 1917. Ym 1910, cymerodd yr enw barddol Hedd Wyn. Enillodd Gadeiriau yn 1913 a 1915, ac yn yr un flwyddyn ysgrifennodd ei gerdd gyntaf ar gyfer Eisteddfod Genedlaethol Cymru-Eryri, awdl i’r Wyddfa.